‘स्टील फ्रेम’ हे फारुक नाईकवाडे यांनी लिहिलेले आणि राष्ट्रचेतना प्रकाशनाने प्रकाशित केलेले पुस्तक आज स्पर्धा परीक्षांचा धर्मग्रंथ म्हणून सिद्ध झाले आहे. डॉ. श्रीकर परदेशी, विश्वास नांगरे-पाटील, अजित जोशी, अभिनय कुंभार आणि इतर ११ अधिकाऱ्यांच्या यशोगाथा, त्यांच्या संघर्षकथा हा या पुस्तकाचा विषय आहे. या पुस्तकाची विक्रमी ६१वी आवृत्ती प्रसिद्ध झाली आहे. या पुस्तकाचा हा अल्प परिचय..........
प्रत्येकालाच यशाची, मानमरातबाची, मोठ्या अधिकारपदाची जबरदस्त तृष्णा असते. ही तृष्णा हे यशाच्या आकर्षणाचे एक कारण असते. यशाच्या मंदिराकडे एक-एक पायरी करीतच जावे लागते. सर्व पायऱ्या पार केल्यानंतर माणूस विशिष्ट उंचीवर दिसला, की त्याचे कौतुकसोहळे सुरू होतात. यशाने डोळे दिपून गेले, की त्यांची क्षमता कमी होते की काय ठाऊक नाही. परंतु देदीप्यमान यशाचा रस्ता मात्र अनेकांना दिसत नाही हे मात्र खरे. ‘स्टील फ्रेम’ या पुस्तकात फारुक नाईकवाडे यांनी या पाऊलवाटांचा, त्यावरील चढउतारांचा, पुढे याच पाऊलवाटांतून निर्माण झालेल्या रस्त्याचा, राजमार्गाचा शोध घेतला आहे. हा शोध अतिशय डोळस आणि आश्वासक आहे.
यशाची एक-एक पायरी सहसा कधीच पुढे येत नाही. यशासाठी झगडणाऱ्यांना हे छोटे टप्पेही असतात, तेच सांगण्याची गरज असते. अशा पायऱ्यांची ओळख ही ‘स्टील फ्रेम’ची मोठी जमेची बाजू आहे.
देशाच्या निर्णयप्रक्रियेवर आपल्या आगळ्यावेगळ्या शैलीने स्वतःचा ठसा उमटविणारे महाराष्ट्रीयन अधिकारी, त्यांची अधिकारीपदाची कारकीर्द आणि तिथवर पोहोचेपर्यंत त्यांचा संघर्ष, हे सगळे भारतीय समाज, त्याची बलस्थाने, मर्मस्थाने, कॉमन मॅनचे प्रश्न अशा व्यापक कॅनव्हासच्या पार्श्वभूमीवर चितारण्याचा एक अत्यंत मूलभूत आणि यशस्वी प्रयत्न म्हणजे हे पुस्तक.
‘स्टील फ्रेम’ हे पुस्तक आज स्पर्धा परीक्षांचा धर्मग्रंथ म्हणून सिद्ध झाले आहे. आज राज्यात अभ्यास सुरू करताना प्रत्येक विद्यार्थी ‘स्टील फ्रेम’ वाचून मगच पुढची तयारी करतो. महाराष्ट्रातील तरुण मोठ्या संख्येने स्पर्धा परीक्षांना बसायचे प्रमाणसुद्धा वाढले आहे व अनेक विद्यार्थी या परीक्षांत यश मिळवू लागले आहेत. विशेष करून नागरी सेवा परीक्षेविषयी जागरूकता वाढली आहे. याचे श्रेय या पुस्तकाला जाते.
‘स्टील फ्रेम’नंतर स्पर्धा परीक्षा क्षेत्रात अनेक नवी पुस्तके आली; पण त्यात बरीचशी ‘स्टील फ्रेम’ची नक्कल करणारी होती. साहित्य क्षेत्रात ‘स्टील फ्रेम’ने नवा प्रवाह निर्माण केला. ‘स्टील फ्रेम’ या पुस्तकाने एका चळवळीचे काम केले आहे.
या पुस्तकातील सर्वच यशस्वी अधिकाऱ्यांचे मैत्र लेखक फारुक नाईकवाडे यांना लाभले. डॉ. श्रीकर परदेशी, विश्वास नांगरे-पाटील, अजित जोशी, अभिनय कुंभार आणि इतर ११ अधिकाऱ्यांच्या यशोगाथा हा या पुस्तकाचा विषय आहे. त्यांची वाटचाल, त्यातील छोटे-छोटे टप्पे त्यांना अगदी जवळून पाहता-अनुभवता आले म्हणूनच या लेखनातील अनुभव अस्सल आहेत आणि ते खूप भावणारे आहेत.
स्पर्धा परीक्षा म्हणजे काय, त्यात कोणत्या संधी उपलब्ध असतात, मराठी तरुण यात काय मर्दुमकी गाजवत आहेत, त्यांच्या पूर्वायुष्यातील संघर्ष केवढा खडतर आहे, त्यांची जिद्द किती अभंग आहे अशा अनेक गोष्टींची ओळख या पुस्तकात होते. प्रयत्नवंतांच्या कथांत, अनुभवांत जिद्दीचा अंगार पेटविण्याचे जबरदस्त सामर्थ्य आहे. हीच लेखकाच्या शैलीची विशेषता आहे.
(फारुक नाईकवाडे यांचे ‘स्टील फ्रेम’ हे पुस्तक ‘बुकगंगा डॉट कॉम’वरून थेट घरपोच मागविण्यासाठी खालील लिंकवर क्लिक करा.)
